Per 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium op de Wet DBA opgeheven. Dat betekent dat de Belastingdienst na jaren van controles zonder sancties weer is begonnen met daadwerkelijke handhaving op schijnzelfstandigheid.
Achtergrond: einde van het handhavingsmoratorium
Het handhavingsmoratorium werd in 2016 ingesteld, kort na de invoering van de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties). De wet moest meer duidelijkheid geven over de samenwerking tussen opdrachtgevers en zzp’ers, maar leidde in de praktijk tot veel onzekerheid.
Daarom besloot de Belastingdienst destijds wel te controleren, maar geen naheffingen, correcties of boetes op te leggen.
In september 2024 kondigde het kabinet aan dat dit moratorium per 1 januari 2025 zou eindigen. Het doel: schijnzelfstandigheid, misbruik en oneerlijke concurrentie beter kunnen aanpakken. Daarbij is gekozen voor een overgangsjaar waarin de Belastingdienst risicogericht handhaaft en organisaties eerst een waarschuwing krijgen als zij kunnen aantonen dat zij actief werken aan eerlijke arbeidsrelaties.
Wat betekent dit voor werkgevers en organisaties?
De regels zijn als volgt:
-
In 2025 controleert de Belastingdienst actief op schijnzelfstandigheid. Er kunnen naheffingen worden opgelegd (met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025), maar nog geen boetes.
-
Een waarschuwing is mogelijk als je kunt aantonen dat je er alles aan hebt gedaan om schijnzelfstandigheid te voorkomen.
-
Vanaf 2026 vervalt die waarschuwing: dan volgen bij overtreding zowel naheffingen als boetes.
Het is dus belangrijk om nu al kritisch te kijken naar de samenwerking met zzp’ers binnen je organisatie. Zorg dat de afspraken helder zijn, de feitelijke werksituatie klopt met de overeenkomst, en dat de relatie echt voldoet aan de criteria van zelfstandigheid.